Freelancer worden, iets voor jou?

Stel dat je ervan droomt om zowel je eigen baas te zijn als je talent in de verf te zetten. Liefst met heel wat afwisseling en flexibiliteit er bovenop. Kortom; er mag wat actie in je job zitten! Dan is zelfstandig freelancer worden misschien wel iets voor jou. Ontdek wat er komt bij kijken en maak weldoordacht je keuze.

Wat is een freelancer?

Freelance betekent dat je een zelfstandig ondernemer zonder personeel bent die zijn eigen brood verdient. Je bent je eigen baas en voert tijdelijke opdrachten uit voor een of meerdere klanten. Juridisch gezien ben je een leverancier die diensten levert; waarvoor je facturen uitstuurt.

Die diensten, dat is het talent waarover jij beschikt. Bijvoorbeeld een copywriter die interviews afneemt bij tevreden klanten van een bedrijf of een fotograaf die beelden aanlevert voor een stadsmagazine. In principe kan bijna elk beroep freelance worden uitgeoefend.

Groot pluspunt

Als freelancer heb je enerzijds een veelzijdige job vol afwisseling, maar anderzijds ook een job waarbij flexibiliteit héél belangrijk is. Dat laatste is op zich een pluspunt, want omdat onze economie niet stilstaat, hebben veel bedrijven nood aan werkkrachten die snel kunnen schakelen. Dan komen ze snel uit bij iemand die freelance werkt.

Wees er je bewust van dat je bij momenten van het ene project in het andere zal stappen. Bepaalde projecten zullen gedurende een langere periode je werkagenda kapen, terwijl andere opdrachten maar enkele uren in de week in beslag nemen. Opdrachten zullen ook door elkaar lopen. Sommige klanten zullen terugkeren, terwijl je andere werkgevers maar eenmalig uit de nood moet helpen.

Wie je opdrachtgevers zijn, zal ook bepalen van waaruit je werkt. Uit je bed rollen, koffie zetten en nadien aan je eigen eettafel beginnen werken? Moet kunnen! Terwijl je voor andere opdrachten op kantoor zal moeten zijn, bij het bedrijf waarvoor je werkt. Vergeet in dat geval je tanden niet te poetsen! 😉

Freelancer worden: voor- en nadelen

Starten als freelance, dat is een grote beslissing! Daarom zetten we zowel de voordelen als de nadelen op een rijtje.

Voordelen:

Jij bent heer en meester; jij kan zelf bepalen welke richting je carrière uitgaat. Je krijgt er heel wat afwisseling bovenop. Daarnaast geef je jezelf veel vrijheid. Welke projecten je aanneemt, waar en wanneer je werkt, balans werk-privé ... dat bepaal je allemaal lekker zelf.

Een freelancer zet zijn talent in de kijker. Door je talent te verzilveren verdien je er zelfs geld mee. Je job zal bij momenten hectisch en stressvol zijn, maar omdat je doet wat je graag doet, krijg je heel wat voldoening en energie in de plaats.

Jij levert diensten aan een bedrijf of klant. Dat zijn je opdrachtgevers. Omdat je niet in dienst bent van een werkgever, onderhandel je op hetzelfde niveau over vergoeding en voorwaarden.

Je uurtarief bepalen, vastleggen hoeveel je wil verdienen aan een bepaalde opdracht ... Die tarieven leg je zelf vast. Heb je succes, dan kan je wie weet meer verdienen dan in loondienst het geval zou zijn. Neem je tarieven trouwens op in je businessplan; in dat plan stippel je het groeipad van je eigen zaak uit.

Nadelen:

Werknemers, die voor een baas werken, krijgen naast een vast loon ook betaalde verlofdagen, vakantiegeld, eindejaarspremie, gewaarborgd loon bij ziekte, bepaalde verzekeringen ... De werkgever betaalt ook de sociale bijdragen van de werknemer.

Freelancers krijgen die voordelen niet. Zelfstandigen moeten namelijk zelf sociale bijdragen betalen. Werk je eventjes niet, dan verdien je die periode ook geen geld. Nog een van de zwakke punten: je wettelijk pensioen ligt lager.

Als de ene opdracht stopt, heb je dan al een andere achter de hand? Starten als freelancer wil zeggen dat je zelf opdrachten en klanten moet zoeken. Het gebrek aan werkzekerheid kan voor sommigen een drempel vormen om freelancer te worden.

Je moet volgens het boekje handelen. Dat wil zeggen dat je je administratie en boekhouding moet bijhouden, en de verplichtingen in verband met belastingen en btw niet uit het oog mag verliezen. Als zelfstandige is het een goed idee om een goed boekhoudkantoor onder de arm te nemen, wat uiteraard kosten met zich meebrengt.

Wat heb je nodig om freelancer te worden?

"Ik wil freelancer worden", zeg je? Oké! We overlopen alvast 4 belangrijke to do's die je in orde moet maken om officieel te starten als freelancer. Houd rekening met verschillende opstartkosten.

To do 1: kiezen voor hoofdberoep of bijberoep

Wil je volledig zelfstandig worden, voor de volle 100%? Dan ben je freelancer in hoofdberoep. Lees op deze website wat je zeker moet weten over dit sociaal statuut.

Je kan er ook voor kiezen om te starten als zelfstandige in bijberoep. In dat geval ben je niet volledig zelfstandig, maar ben je nog in loondienst bij een werkgever. Je hebt dus altijd een inkomen om op terug te vallen. In een ander blogartikel vertellen we jou alles over starten in bijberoep.

To do 2: de juiste ondernemingsvorm kiezen

Onder welke ondernemingsvorm je actief bent met je eigen zaak, is heel belangrijk. Want die keuze bepaalt onder andere welk soort boekhouding je moet bijhouden, welke belastingen je betaalt en wat voor aansprakelijkheid op jou van toepassing is.

Als freelancer heb je twee voor de hand liggende keuzes:

• een eenmanszaak
• een vennootschap

Een eenmanszaak starten doe je als natuurlijk persoon. In dat geval is er geen duidelijke scheiding tussen je eigen persoonlijk vermogen en dat van je eigen onderneming. Concreet wil dat zeggen dat je met heel je vermogen, dus ook met dat van jou persoonlijk, instaat voor de risico's van je onderneming. Iets om over na te denken.

Wil je een onderneming met rechtspersoonlijkheid oprichten? Dan kom je uit bij een vennootschap. Dat is een zelfstandige onderneming die juridisch gezien volledig op zichzelf staat. Een vennootschap heeft eigen rechten, plichten en vooral: een eigen vermogen dat gescheiden is van het vermogen van de vennoten, wat betekent dat eventuele schulden van de vennootschap doorgaans niet ten laste komen van het privévermogen van de vennoten.

Er bestaan verschillende vennootschapsvormen. Denk maar aan een besloten vennootschap (bv), naamloze vennootschap (nv) en een vennootschap onder firma (vof). Dat zijn lang niet alle vormen, lees er meer over op de website van sociaal verzekeringsfonds Xerius.

To do 3: je bedrijfsnaam registreren

Je kan niet beginnen als freelancer zonder een bedrijfsnaam te hebben. Die naam moet je namelijk registreren bij de Kruispuntbank van Ondernemingen. Als freelancer is het genoeg om je eigen voor- en achternaam te gebruiken als bedrijfsnaam.

Zie je dat niet zitten? Wil je het origineler aanpakken? Dan staat niets je in de weg om een eigen bedrijfsnaam te bedenken. Houd rekening met het online luik van je zaak. Een eigen website of webshop is een grote must. Als freelancer is het een perfect visitekaartje om jezelf te presenteren aan nieuwe opdrachtgevers.

Denk dus goed na over de domeinnaam (alles achter de www in de adresbalk) die bij je bedrijfsnaam hoort. Als je daar wat hulp bij nodig hebt, kan je onze bedrijfsnaam generator, ontworpen om unieke namen te creëren, gebruiken.

Vertel waar je bedrijf voor staat, selecteer de gewenste taal en experimenteer met stijl en type. Nadien genereert onze AI-tool bedrijfsnamen die in lijn liggen met wat jij gevraagd hebt. Zo neem je een vliegende start met de perfecte bedrijfsnaam. Je krijgt allerlei unieke voorstellen. Met als kers op de taart: je ziet meteen of de bijhorende domeinnaam nog vrij is.

To do 4: wettelijke administratie in orde maken

• Vraag een ondernemingsnummer aan bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO). Om dit mogelijk te maken, moet je je eerst inschrijven bij een van de erkende ondernemingsloketten.
• Zorg voor een btw-nummer. Dat doe je door je ondernemingsnummer te laten activeren als btw-nummer.
• Sluit verplichte en aanvullende verzekeringen (aansprakelijkheid, arbeidsongeschiktheid ...) af.
• Breng je ziekenfonds op de hoogte van je switch van werknemer naar zelfstandig freelancer.
• Ga na welke licenties en vergunningen je al dan niet nodig hebt.
• Open een (zakelijke) bankrekening.
• Sluit jezelf aan bij een sociaalverzekeringsfonds. Deze website helpt je op weg.
• Werk samen met een boekhouder en maak werk van je financiële administratie door middel van een boekhoudsoftwarepakket aan te kopen.

Beginnen als freelancer: van belastingen tot btw

Eens je alle juridische en administratieve stappen gezet hebt, is het tijd om je te verdiepen in een paar andere belangrijke aspecten die gepaard gaan met freelance werken. We informeren je eerst over het betalen van btw, belastingen en sociale zekerheid.

Btw:

Heb je een eenmanszaak, dan ben je in de meeste gevallen btw-plichtig. Als zelfstandig ondernemer moet je zelf btw betalen, maar die mag je in mindering brengen met de btw die je aangerekend hebt aan je klanten (btw-aftrek).

Om btw te betalen, moet je een btw-aangifte indienen. Het verschil tussen de btw die je via klanten ontving en de btw die je zelf betaalde, stort je door aan de btw-diensten.

Belastingen:

Wie een eenmanszaak heeft, doet elk jaar aangifte via onze personenbelasting. Je moet belastingen betalen op je netto beroepsinkomsten.

Dat is de som die overblijft na de verrekening van je beroepsinkomsten min je beroepskosten (aftrekbare kosten). Gebruik je een eenmanszaak om je bijberoep mee uit te oefenen, dan worden je loon als werknemer en de inkomsten uit je zelfstandig bijberoep samengeteld. In sommige gevallen kom je dan in een hogere belastbare schijf terecht ...

Als zelfstandige zal je bepaalde aanvullende belastingen moeten betalen. Denk aan gemeentebelasting, milieuheffing ... Gelukkig geniet je ook van enkele fiscale voordelen, waar je bij Vlaio meer over leest.

Sociale zekerheid:

Als freelancer moet je zelf voor je sociale zekerheid zorgen. Je rechten voor je pensioen opbouwen, uitkeringen krijgen bij ziekte en invaliditeit … Je moet sociale bijdragen betalen om van deze voordelen en rechten te kunnen genieten. Lees er meer over bij sociaal verzekeringsfonds Acerta.

Wie zelfstandige in hoofdberoep is moet per kwartaal een minimumbijdrage betalen om verzekerd te zijn. In bijberoep ligt dit anders. Alleen zelfstandigen in hoofdberoep en gepensioneerden kunnen trouwens een vrijstelling van hun sociale bijdragen aanvragen. Iets waar zelfstandigen in bijberoep helemaal géén recht op hebben.

Beginnen als freelancer: van tarieven tot klanten zoeken

Welke bedragen factureer je aan je opdrachtgevers? En die opdrachten, waar haal je die?

Uurtarief bepalen:

Denk als freelancer goed na over je prijsstrategie. Gebruik deze vijf tips om je te helpen de juiste prijs te bepalen:

1. Bepaal je waarde

• Kies een passend tarief op basis van je ervaring.
• Vermijd een te lage prijs, omdat dit geassocieerd kan worden met lage kwaliteit.
• Bouw je waarde op door ervaring en referenties te verzamelen.

2. Bereken je theoretisch dagtarief

• Bepaal hoeveel je netto per jaar wilt verdienen.
• Verdubbel dit bedrag voor je bruto-inkomen en houd rekening met kosten zoals huur, verzekeringen en verplaatsingen.
• Gebruik een bruto-netto calculator om te weten welk tarief je moet hanteren.

3. Vergelijk je prijs met die van concurrenten

• Check de tarieven op websites zoals freelancenetwork.be.
• De gemiddelde tarieven zijn een referentie, maar belangrijker is wat je klant voor dat geld krijgt.

4. Vast tarief of prijs per project?

• Kies voor een vast tarief of een projectprijs, afhankelijk van de moeilijkheidsgraad, klanttype, levertermijn, jobomvang en het strategisch belang van de opdracht.

Klanten zoeken

Freelance consultant worden, freelance journalist worden, IT-freelancer worden ... Op zich kan het allemaal! Alles start met te ontdekken (of misschien weet jij dat maar al te goed) waar jij goed in bent en waar je graag je brood mee wilt verdienen.

Eens je dat weet, kan je in principe starten. Hoewel je er best goed over nadenkt, hoeft het niet lang te duren eer je opgestart bent als freelancer. Hoe dan ook heb je opdrachtgevers nodig die jou opdrachten geven.

Als freelancer moet je zelf voor je werkzekerheid zorgen, dus jezelf kunnen verkopen en een beetje commerciële feeling hebben, komt goed van pas. Denk eraan om:

• Bouw een professionele website waarin je diensten en portfolio duidelijk naar voren komen.
• Wees actief op sociale media en freelance platforms om je zichtbaarheid te vergroten.
• Publiceer regelmatig eigen content, zoals blogs, tips of cases om je expertise te laten zien.

• Bezoek evenementen, conferenties en meetups om persoonlijke contacten te leggen.
• Sluit je aan bij online communities, ga in gesprek en deel je expertise.
• Gebruik LinkedIn om potentiële klanten en samenwerkingen te vinden.

• Laat je werk voor zich spreken en communiceer helder met je klanten.
• Vraag tevreden klanten om aanbevelingen en reviews op je website of sociale media te plaatsen.
• Houd contact met eerdere klanten en bied deals of kortingen aan voor terugkerende opdrachten.

Veelgestelde vragen over freelancer worden